Lusíada

ORDINÁRIO DA MISSA EM PAPIÁ KRISTANG
(Recolha e versão de Patrick da Silva)

SINAL DI KRUZ (Sinal da Cruz)

    Kum Nomi di Pai, Filu, Spritu Santu, Amen. 

PAI NUSSA NUSSA PAI

(Pai Nosso)

    Pai nussa ki teng na seu
    Santafikadu bossa Nomi
    Bossa reinu beng
    Bossa bontadi kumpri
    Na terra assi kuma na seu
    Dar nussa pang di kada dia
    Perdua nussa pekadu
    Assi nus perdua nussa inimigu
    Nang dessa nus teng mal intentasang
    Mas libra kum nus di tudu mal
    Amen. 

AVE MARIA

(Ave Maria)

    Ave Maria cheu di grasa
    Sinyur teng kum bos
    Bensuadu bos di tudu muler
    Bensuadu akeli fruta di bossa ventri, Jesus
    Santa Maria Mai di Deus
    
    Rogar per nus pekador agora
    Assi na oras di nussa morti
    Amen. 

GLORIA

(Glória ao Pai)

    Gloria Kum Pai, Filu, assi kum Spiritu
    Santu Assi di nasensa, agora, até per sempri
    Mundu seng fing
    Amen. 

YEO KOMSA

(Confissão)

    Yeo komsar kum Deus Grandi
    Assi kum bos minya irmang-kanyung
    Ki yeo ja fáze pekadu kum unsong sa falía
    Kum yeo sa sintidu
    Kum yeo sa palabra
    Kum ki yeo ja faze
    Assi ki yeo nunka faze
    Yeo pidi kum Bensuadu Maria sempri Virgim
    Assi kum bos minya irmang-kanyung
    Para reza per yeo kum Nussa Sinyur Deus
    
    Dessa Deus Grandi teng piadadi kun bos
    Perdua nussa pekadu, assi dar kum nus bida etemu
    Amen. 

YEO KONFIA

(Profissão de Fé-Credo)

    Nus konfia kum Deus
    Pai ki tudu Grandi
    Eli ja faze seu kum mundu
    Tudu ki podi ola, assi ki num podi ola
    Nus konfia kum ungwa Sinyur Jesus Kristu
    Filu unsong di Deus (Filu solteru di Deus)
    Filu eternu di sua Pai
    Deus di Deus, Lus di Lus
    Berdadi Deus di Berdadi Deus
    
    Ja alkansa, nunka faze, igual Bida kum sua Pai
    Tudu ankoza ki ja faze teng passadu di Eli
    Para nus pobu assi nussa salvasang
    Eli ja dise di seu
    Nase di Virgim Maria, ja fika omi
    Per nussa kauzu eli ja toka krusifika
    Na mang di Pontius Pilato
    Eli ja sufri, murre assi ja toka 'ntarra
    Na treseru dia Eli ja bibe di torna
    Assi ki ja premete na "Skritur"
    Eli ja subi na seu
    Ta santa na mang dretu di seu Pai
    Eli logu beng kum gloria para passasentensa/julga'
    Kum jenti di tend bida assi keng ki ja murre(assi kum defuntu)
    Eli sa reinu seng fing
    Nus konfia kum Spritu Santu, nussa Sinyur Ki bensua bida, 
    Juntadu kum sua pai kum Filu
    Juntadu kum Pai kum Filu nus adora
    Eli ja papia passadu di El sa Profeta
    Nus konfia kum ungwa greza Katolika
    Nus kunise ungwa baptismu para perdua pekadu
    Nus ta spera ora di ki nus logu bibe di torna
    Para bibe/fika na outru mundu
    Amen. 

KANTIGA INTRADA

(Cântico de entrada)

    Padri: Kum Nomi di Pai, Filu, Spritu Santu. 
    Pobu:  Amen. 

KUMPRAMINTU

(Saudação)

Fórmula A

    Padri:  Grasa di Sinyur Jesus Kristu, kum amurozu di Deus
                  Juntadu kum Spritu Santu teng kum bos tudu. 
    Pobu:  Assi kum bos. 

REZU DI PINITENSIA

(Rito penitencial)

    Padri: Minya irmang-kanyung beng nus prepara
             Nussa pesua per selebra isti sagradu
             Sigredu, beng nus lembra nussa pekadu

Fórmula A

    Tudu:  Yeo komsa kum Deus Grandi
                 Assi kum bos minya irmang-kanyung
                 Ki yeo ja faze pekadu kum unsong sa
                 Kum yeo sa sintidu
                 Kum yeo sa palabra
                 Kum ki yeo ja faze
                 Assi ki yeo nunka faze
                 Yeo pidi kum bensuadu Maria sempri Virgim
                 Assi kum tudu anju kum santu
                 Assi kum bos minya irmang-kanyung
                 Para reza per yeo kum Nussa Sinyur D
    Padri:  Dessa Deus Grandi, ten piadadi kum
                  Perdua nussa pekadu, assi dar kum Bida eter
    Pobu:  Amen. 

SINYUR TENG PIADADI

(Senhor, tende piedade de nós)

    Padri:  Sinyur teng piadadi! 
    Pobu:  Sinyur teng piadadi! 
    Padri:  Kristu teng piadadi! 
    Pobu:  Kristu teng piadadi! 
    Padri:  Sinyur teng piadadi! 
    Pobu:  Sinyur teng piadadi! 

GLORIA KUM DEUS

(Glória)

    Tudu:  Gloria kum Deus na tudu altu
                 Paz kum eli sa jenti na mundu
                 Sinyur Deus, Rei di seu
                 Grandi Deus Pai
                 Nus adora kum Bos
                 Nus dar merse kum Bos
                 Nus gabar kum Bos assi bossa gloria
                 Sinyur Jesus Kristu, Filu unsong (solte di sua)
                 Sinyur Filu di Deus
    Bos limpa pekadu di mundu
    Dar piadadi kum nus
    Bos ki ta santa na mang dretu di Pai Resebe nussa rezu
    Bos unsong ki santafikadu
    Bos unsong ki Sinyur
    Bos unsong ki Grandi Umbes
    Jesus Kristu
    Kum Spritu Santu
    Na gloria di Deus Pai
    Amen. 

PREMIRU REZU

(Oremus)

    Padri: Beng nus reza. 
    Pobu:  Amen. 

LES PREMIRU

(Primeira leitura)

    Pobu:  Isti teng Palabra di nussa Sinyur
                 Merse kum Deus. 

LES SIGUNDA

(Segunda leitura)

    Pobu:  Isti teng Palabra di Nussa Sinyur
                 Merse kum Deus. 

EVANGELO

(Evangelho)

    Padri:  Nussa Sinyur teng kum bos. 
    Pobu:  Mesmu kum bos. 
    Padri: Ungwa lisang di Evangelo di... 
    Pobu:  Gloria kum bos Sinyur. 
    Padri: Isti teng Evangelo di nussa Sinyur. 
    Pobu:  Rogar kum Bos Sinyur Jesus Kristu. 

REZU DI KONFIANSA

(Profissão de F é-Credo)

    Nus Konfía kum Deus
    Pai ki tudu Grandi
    Eli jaf aze seu kum mundu
    Tudu ki podi ola, assi ki num podi ola
    Nus konfia kum ungwa Sinyur Jesus Kristu
    Filu unsong di Deus (Filu solteru di Deus)
    Filu eternu di sua Pai
    Deus di Deus, Lus di Lus
    Berdadi Deus di Berdadi Deus
    Ja alkansa, nunka faze, igual Bida kum sua Pai
    Tudu ankoza ki ja faze teng passadu di Eli
    Para nus pobu assi nussa salvasang
    Eli ja dise di seu
    Nase di Virgim Maria, ja fika omi
    Per nussa kauzu Eli ja toka krusifíka
    Na mang di Pontius Pilato
    Eli ja sufri, murre assi ja toka 'ntarra
    Na treseru dia Eli ja bibe di torna
    Assi ki ja premete na 'Skritura
    Ta santa na mang dretu di sua Pai
    
    Eli logu beng kum gloria apra passa
    Sentensa/julga'
    Kum jenti ki teng bida assi keng ki ja murre
    Eli sa reinu seng fíng
    Nus konfia kum Spritu Santu, nussa Sinyur
    ki bensua Bida. 
    Juntadu kum sua Pai kum Filu. 
    Juntadu kum Pai kum Filu nus adora
    Eli ja papia passadu di Eli sa Profeta
    Nus konfia kum ungwa Greza Katolika
    Nus kunse ungwa batismu para perdua pekadu
    Nus ta spera oras di ki nus logu bibe di
    Torna
    Para bibe/fika na outru mundu
    Amen. 

KANTIGA DI OFERSE

(Cântico do Ofertório)

    Padri : Bensuadu bos Sinyur Deus di tudu kretura
                 Kum bossa bondadi nus oferse isti pang
                 Ki chang ja dar, jenti sa mang ja faze
                 Isti logu fika nussa pang di Bida. 
    Pobu:  Deus Bensuadu per sempri. 
    Padri : Bensuadu Sinyur, Deus di tudu kretura
                 Kum bossa bondadi nus teng isti binyu per oferse
                 Fruta di albi, trabaliadu di jenti sa mang
                 Isti logu fika nussa beberaza di spritu. 
    Pobu:  Deus Bensuadu per sempri. 
    Padri:  Sinyur Deus nus pidi bos resebe kum nus
    Fika gradisidu kum isti sakrifisu
    Ki nus ta oferes kum korsang infadu bassadu. 
    Sinyur laba yeo sã mal
    Limpa yeo'sa pekadu. 

ABIZU PARA REZA

(Orai, Irmãos)

    Padri: Reza irmang-kanyung dessa deus nussa Pai
                      Resebe nussa sakrifisu. 
    Pobu:  Dessa Sinyur Deus 'esebe isti sakrifisu
                 di bossa mang per gioria di Eli sa nomi
                 per nussa prebetu assi sã prebetu
                 di tudu Eli sa Greza. 

REZU RIBA DI OFERTA

(Oração para depois do Ofertório)

    Padri:  Sinyur Deus teng kum bos. 
    Pobu:  Assi kum pos. 
    Padri:  Lanta bossa korsang. 
    Pobu:  Nus oferse kum Sinyur Deus. 
    Padri: Beng  uns dar merse kum Sinyur Deus. 
    Pobu:  Teng berdadi ki nus gabar assi
                 dar merse kum Eli. 

SANTUS, SANTUS, SANTUS

(Santo, Santo Santo)

    Padri : Santus, Santus, Santus Sinyur Deus
                  Ki tudu forsa, seu kum mundu inchidu kum
                  bossa gloria
                  Hosanna na tudu altu. 
                  Bensuadu Eli ki ja beng kum nomi di Deus
                  Hosanna na tudu altu. 

KANTIGA DI MEMOR'A

(Aclamação)

    Padri : Beng nus publika segre di rilijiang. 
    Pobu:  Kristu ja murre
                 Kristu ja bibe di torna
                 Kristu logu beng toma. 
             (Doxologia da oração eucarística)
    Padri : Passadu di Eli
                 Kum Eli
                 Na Eli
                 Kum uniang di Spritu Santu
                 Tudu gloria kum honra teng bossa
                 Grandi Pai
                 Sempri per sempri. 
    Pobu:  Amen. 

REZU DI NUSSA SINYUR

(Pai Nosso)

    Padri: Beng  nus reza kum konfiansa kum Deus Pai
    Isti rezu di Jesus Kristu ja prende
    Pai nussa ki teng na seu
    Santafikadu bossa Nomi
    Bossa reinu beng
    Bossa bontadi kunpri
    Na terra assi na seu
    Dar nussa pang di kada dia
    Perdua nussa pekadu
    Assi nus perdua nussa inimigu
    Nang dessa nus teng mai intentasang
    Mas libra kum nus di tudu mal
    Amen. 
    
    Padri:  Libra kum nus Sinyur di tudu mal
    Dar kum nus paz
    Kum bossa piadadi garda kum nus os pekado
    Aguenta kum rus di tudu ansiadadi
    Assi nus spera kum speransa alegri
    Para Jesus Kristu. 
    Pobu:  Per bossa reinu bossa forsa
    Kum bossa gloria agora ate per sem
    Padri: Sinyur Jesus Kristu bos ja falar kum bossa Apostolu
    Yeo sa paz yeo larga kum bos, yeo sa paz yeo dar kum bos
    Nang diber nussa pekadu, mas na Konfiansa di bossa Greza
    Bensua kum nus bossa paz, kum uni bossa
    Undi bos fika interu sempri, 
    Pobu:  Amen. 

O catolicismo, patrimómio comum do universo lusófono. Foto de Joaquim de Castro.

SINAL DI PAZ

(Sinal da Paz)

    Padri: Paz di Deus fika kum bos per sempri
    Pobu: Mesmu kum bos. 
    Padri: Beng nus oferse ungwa kum otru sinal di paz. 

KEBRASANG DI PANG (Fracção do Pão)

    Padri: Dessa isti mistura di korpu kum sangi di Jesus Kristu
                       trize bida enternu kum nus ki ta resebe. 
    Pobu:  Sinyur Deus bos ki limpa pekadu di mo
                 dar kum nus paz. 
                 Padri: Sinyur Jesus Kristu, Filu di Deus
                 Kum bontadi di Deus Pai juntadu kun
                 Spritu Santu
                 Bossa morti ja libra mundu
                 Di bossa sagradu korpu kum sangi
                 Libra kum yeo di pekadu assi tudu ma
                 Dessa yeo fika fiel kum bossa prendia
                 Nang dessa yeo fika dispachadu di bo

(Ou)

                      Sinyur Jesus Kristu
                      Kum konfiansa di bossa amurozu kur piadad
                      Yeo kumi bossa korpu, bebe bossa sa
                      Nang dessa isti trize kondenasang kum yeo
                      Mas dar saudi di sintidu kum nus. 
    Padri: Isti teng Filu di Deus
                      Keng ki toma tudu pekadu di mundu
                      Alegria um olotru ki ja acha abizu kumi. 
    Pobu:  Sinyur Deus yeo seng balor ta resebe kum bos
                 Mas kum bossa palabra yeo logu acha kura. 
    Padri: Dessa  isti korpu di Kristu dar kum yeo bida eternu
             Dessa isti korpu di Kristu dar kum yeo bida eternu. 

KANTIGA DI KUMUNGA (Cântico da Comunhão)

    Padri:  Korpu di Kristu. 
    Pobu:  Amen. 

REZU KABA KUMUNGA (Oração depois da Comunhão)

    Padri: Beng nus reza. 
    Pobu: Amen. 

BENSA (Benção Final)

Padri: Sinyur Deus fika kum bos.

Pobu: Assi kum bos.

Padri: Dessa Deus benzei kum bos

Kum nomi di Pai, Filu, Spritu Santu.

Pobu: Amen.

FING DI MISSA (Rito Final)-A

    Padri: Bai kum paz di Kristu. 
    Pobu:  Merse kum Deus. 

MISSAL DOMINICAL -ANO B

    Nus beng kum bos Sinyur Pai
    Per gabar assi dar merse, 
    Passadu di Jesus Kristu bossa Filu. 
    Passadu di Eli, nus pidi bos resebe assi benzei
    Isto oferta ki nus ta oferse kun bos na isti sakrifisu. 

NUS REZA PER GREZA (Oração pela Igreja)

    Nus oferse isti sakrifisu per bossa santa Greza Katolika. 
    Bizia kum governa bossa Greza dar
    paz kum uniang per interu mundu. 
    Nus oferse ati sakrifisu per Juang
    Paulu, nussa santu Papa per James nussa Bispu. 
    Assi per tudu ki ta katakiza rilijiang Kaolika, 
    ki nus ja resebe di bossa Apostolu. 

PER KENG TA BIBE (Comemoração dos Vivos)

    Sinyur, lembra bossa jenti
    Prinsipal N kum N per keng nus agora ta reza. 
    Lembra kum nus ki agora teng na bossa presensa. 
    Bos sabe kai firmi nus konfia kum bos
    Nus konsagra kum bos nussa pessua
    Nus oferse isti sakrifisu di merse. 
    Nus assi per tudu keng nus ama-stima. 
    Nus reza kum bos, deus ki bida assi
    Berdadi
    per nussa saudi kum salvasang. 

PER HONRA KUM SANTU (Na Comunhão de toda a Igreja)

    Na uniang kum interu Greza, nus
    Honra kum Maria, sempri Virgim, 
    Ma di Jesus Kristu nussa Sinyur deus. 
    Nus honra kum Jose, ella sua maridu, 
    Bossa Apostolu kum matrizadu
    Pedro, Paulu, Andre, 
    James, Juang, Tomas, James Filip, 
    Bartholomew, Matthew, Simang, 
    Kum Jude; nus honra Linus, Cletus, 
    Clement, Sixtus, Cornelius, Cyprian, 
    Lawrence, Chrysogonus, Juang
    Kum Paulu, Cosmos kum Damian
    assi kum tudu santu 
    Dessa olotru sua rezu alkansa per nus
    bossa ajudassang kum dipendesang. 
    (Passadu di Kristu nussa Sinyur, Amen). 

PER RESEBE OFERTA (Aceitai, Senhor)

    Pai, resebe isti oferta di tudu bossa família. 
    Bensua kum nus bossa paz na isti bida, 
    Salva kum nus di infernu; 
    Kontar kum nus juntadu kum keng bos ja Skule
    
    (Passadu di Kristu nussa Sinyur, Amen). 
    Benzei assi resebe nussa oferta
    Juda resebe isti oferta na spritu kum
    Berdadi
    Dessa isti fika per nus
    Sã korpu kum sangi di Jesus Kristu, 
    Bossa solteru Filu, nussa Sinyur
    (Passadu di Kristu, nussa Sinyur, Amen). 

REZU DI NUSSA SINYUR; KONSAGRASANG (Consagração)

    Na dia anti di
    Eli sufri Eli ja toma pang na Eli sã mang sagradu
    Eli ja skuta per seu
    Kum bos Eli sa Grandi Pai
    ja dar merse assi gabar kum bos
    Eli ja kebra akeli pang
    Ja dar ku Eli sã disiplu ja fala: 
    Toma isti, tudu bos, kumi: 
    Isto teng yeo sã korpu ki yeo logu dar per
    Bos. 
    Kiora ja kaba kumi, 
    Eli ja toma kopi
    Di torna Eli ja dar merse assi gabar kum
    Bos
    ja dar isti kopi kum Eli sã disiplu, ja fala: 
    Tomar isti kopi di yeo sã sangi
    Sangi di ungwa uniang nubu ate per sempri
    Isti sangi ki logu diskurre per bos assi per
    Tudu jenti. 
    Per perdua pekadu
    Faze isti na yeo sã lembransa
    Beng nus publika sigredu di reilijiang. 

(MEMORIAL DO MISTÉRIO E OFERTA)

    Pai, nus selebra lembransa di Kristu bossa Filu
    Nus bossa jenti juntadu kum bossa padri
    Mazinar Eli sa sufrimintu, taming ki Eli ja
    bibe di torna
    assi tudu ki nus ja alkansa di bos. 
    Nus oferse kum bos Deus di gloria kum
    Majisteru
    Isti sagradu sakrifisu ki perfetu
    sua pang di Bida
    kum kopi di salvasang eternu. 
    Ola kum fabor na isti oferta
    resebe isti, chuma bos ja resebe
    oferta di bossa skrabu Abel, 
    sakrifisu di Abraham, nussa pai na rilijiang, 
    pang kum binyu ki Melchisedech bossa
    padri ja oferse. 
    Grandi Deus, 
    nus reza ki bossa anju logu torna isti
    sakrifisu
    per bossa altar na seu
    ja kaba nus resebe di isti altar
    sã sagradu korpu kum sangi di bossa Filu, 
    dessa nus fika inchidu kum tudu grasa
    taming bensa
    (Passadu di Kristu nussa Sinyur, Amen). 

PER DEFUNTU (Comemoração dos Defuntos)

    Sinyur, juda lembra kum tudu defuntu
    ki ja bai anti di nus kum sinal di rilijiang
    prinsipal per keng nus agora ta reza
    N kum N. 
    Dessa olotru kum tudu ki ta durmi kum
    Kristu
    alkansa na bossa presensa, 
    lus, alegria kum paz
    (Passadu di Kristu nussa Sinyur, Amen). 

PER NUS PEKADOR (Por nós, pecadores)

    Per nussa kinyang nus pidi umpoku parti
    Na uniang di bossa Apostolu kum
    Matrizadu
    kum Juang Baptista, Stephen, Matthias, 
    Barnabas, assi tudu santu. 
    Maski nus pekador, mas nus konfia na
    Bossa piadadi kum amurozu. 
    Nang konsidera ki nus miste alkansa, mas
    dar bossa perdang kum nus. 
    Passadu di Kristu, nussa Sinyur
    Bos bensua tudu isti ankoza
    Bos incher kum olotru tudu ki presizu
    Bos benzei kum faze sagradu kum olotru. 

Publicado in Revista de Cultura,

N° 5, I Série, Abril/Junho de 1988.

desde a p. 203
até a p.